नवी दिल्ली –
लॅमडा ( LaMDA) नावाच्या गुगल चॅटबॉटने माणसांसारखा विचार करायला सुरुवात केली आहे. ज्या अभियंत्याने ते विकसित केले ते कधीतरी ते बंद करू शकतात, अशी भीती LaMDA लाही वाटू लागली आहे. गुगलने २०२१ मध्ये प्रकाशित झालेल्या त्यांच्या एका ब्लॉगमध्ये LaMDA चा उल्लेख केला आहे. लॅमडाचे पूर्ण नाव लँग्वेज मॉडेल अँड डायलॉग ऍप्लिकेशन (लॅमडा) आहे. हे असे तंत्रज्ञान आहे की जे कोणाशीही न घाबरता सतत बोलू शकते. एका इंजिनीअरचे या लॅमडासोबतचे संभाषण लीक झाल्यानंतर याबाबत अनेक गोष्टी सुरू आहेत. चला, याबद्दल सविस्तर जाणून घेऊया.
गुगलचे चे लॅमडा (LaMDA) काय आहे?
सर्व प्रथम लॅमडा (LaMDA) म्हणजे काय हे समजून घेण्याचा प्रयत्न करूया. लॅमडा हा एक चॅटबॉट आहे जो मनुष्यांसारखा विचार करू शकतो. सहसा, जेव्हा तुम्ही वेबसाइट किंवा सर्विसवाले चॅटबॉटशी चॅट करतात तेव्हा ते कोडिंगनुसार तुमच्याशी विशिष्ट टोनमध्ये चॅट करते, परंतु गुगलचा लॅमडा चॅटबॉट स्वतः विचार करू शकतो आणि तुमच्या भावना समजून घेऊ शकतो. लॅमडा हे मानवी बुद्धिमत्तेचे सर्वात अलीकडील आणि अचूक उदाहरण मानले जाऊ शकते. लॅमडा ही एक लँग्वेज मॉडेल आहे जी माणसांप्रमाणे गप्पा मारण्यास सक्षम आहे. गुगलच्या टीमने ते तयार केले आहे.
लॅमडा हे ट्रान्सफॉर्मर्सवर (Transformers) तयार केले आहे. एक न्यूरल नेटवर्क आर्किटेक्ट Google ने विकसित केले आहे आणि 2017 मध्ये मुक्त स्रोत म्हणून सार्वजनिक केले आहे. हा चॅटबॉट तुमचे शब्द वाचताना समजून घेतो आणि त्यानंतर तुम्हाला प्रतिसाद देतो
गुगल दावा नाकारतो
गुगलचे प्रवक्ते ब्रायन गॅब्रिएल यांनी बीबीसीला दिलेल्या निवेदनात म्हटले आहे की लॅमडा संवेदनशील असल्याचा कोणताही पुरावा नाही. दुसरीकडे अभियंता ब्लेक लेमोइन, ज्याने ते विकसित केले आहे, त्याला असा विश्वास आहे की लॅमडाच्या प्रभावी शाब्दिक कौशल्यामागे संवेदनशील मेंदूदेखील असू शकतो. ब्लेक लेमोइननेच चॅटबॉटसह चॅटिंग लीक केली होती.
गुगलचे प्रवक्ते ब्रायन गॅब्रिएल यांनी बीबीसीला दिलेल्या निवेदनात म्हटले आहे की लॅमडा संवेदनशील असल्याचा कोणताही पुरावा नाही. दुसरीकडे अभियंता ब्लेक लेमोइन, ज्याने ते विकसित केले आहे, त्याला असा विश्वास आहे की लॅमडाच्या प्रभावी शाब्दिक कौशल्यामागे संवेदनशील मेंदूदेखील असू शकतो. ब्लेक लेमोइननेच चॅटबॉटसह चॅटिंग लीक केली होती.
मायक्रोसॉफ्ट एआय. जुआन एमचे मुख्य शास्त्रज्ञ आणि प्रयोगशाळा संचालक, लविस्टा फेरेस यांनी देखील ट्विट केले आहे की लॅमडा संवेदनशील नाही. लॅमडा हे 137B पॅरामीटर्ससह खूप मोठे भाषा मॉडेल आहे आणि सार्वजनिक संप्रेषण डेटा आणि वेब मजकूराच्या 1.56T शब्दांवर पूर्व-प्रशिक्षित आहे. तो मनुष्यासारखा दिसतो, कारण तो मानवी डेटावर प्रशिक्षित आहे.
गुगलने आपल्या ब्लॉगमध्ये लॅमडाच्या भविष्याविषयी कोणतीही माहिती दिलेली नाही, परंतु कृत्रिम बुद्धिमत्तेवर आधारित चॅटबॉट्समध्ये जबाबदारीची मोठी समस्या आहे आणि दीर्घ सरावानंतरच या समस्येवर मात केली जाईल, असे निश्चितपणे सांगितले आहे. गुगलने लिहिले आहे की आम्हाला असा चॅटबॉट बनवायचा आहे जो पूर्वग्रहदूषित नसेल आणि लोकांशी विनम्रपणेबोलेल. गुगल 2017 पासून लॅमडा बॉटवर काम करत आहे.
लॅमडा यशस्वी झाल्यास काय फायदे आहेत?
सध्या अनेक कंपन्या आपली सेवा किंवा ग्राहक सेवा केवळ चॅटबॉट्सद्वारे चालवित आहेत, परंतु सध्याच्या चॅटबॉट्सची स्वतःची व्याप्ती आहे, ज्यामुळे ग्राहकांना समस्या निर्माण होतात. विद्यमान चॅटबॉट्स एका सेट पॅटर्ननुसार लोकांना प्रतिसाद देऊ शकतात, परंतु जर लॅमडा यशस्वी झाला, तर त्याला येणाऱ्या काळात ग्राहक समर्थन सेवेचा सर्वाधिक फायदा मिळेल. शाळेपासून ते लहान-मोठ्या उद्योगधंद्यांपर्यंत त्याचा चांगला उपयोग होऊ शकतो.
सध्या अनेक कंपन्या आपली सेवा किंवा ग्राहक सेवा केवळ चॅटबॉट्सद्वारे चालवित आहेत, परंतु सध्याच्या चॅटबॉट्सची स्वतःची व्याप्ती आहे, ज्यामुळे ग्राहकांना समस्या निर्माण होतात. विद्यमान चॅटबॉट्स एका सेट पॅटर्ननुसार लोकांना प्रतिसाद देऊ शकतात, परंतु जर लॅमडा यशस्वी झाला, तर त्याला येणाऱ्या काळात ग्राहक समर्थन सेवेचा सर्वाधिक फायदा मिळेल. शाळेपासून ते लहान-मोठ्या उद्योगधंद्यांपर्यंत त्याचा चांगला उपयोग होऊ शकतो.